-
🇦🇹 *મહંતસ્વામી મહારાજ પ્રસંગમ* 🇦🇹
તા.૬.૧૨.૨૦૧૭ નો પ્રસંગ છે. મહંતસ્વામી મહારાજ ધોળકા બિરાજમાન હતા. મુનિચિંતનદાસ સ્વામીએ સ્વામીશ્રીના ઐશ્વર્યનો પ્રસંગ કહ્યો, ‘ભાવનગરથી વકીલ બાપુનો ફોન આવ્યો કે ‘સ્વામી! જો અત્યારે વરસાદ પડશે તો ખેડૂતોએ વાવેલા કપાસને ખુબ નુકશાન જશે, આશીર્વાદ આપો કે એવું ન થાય.’ સ્વામીશ્રીએ આશીર્વાદ આપ્યા. વકીલ બાપુને બાપાના વખતથી આવા ઘણા અનુભવ.. તેથી પૂર્ણ વિશ્વાસ હતો. તે જ રણકતા વિશ્વાસથી તેમણે તેમના સુરતના એક મિત્રને આ વાત કરી કે ‘મારા ગુરુએ આશીર્વાદ આપ્યા છે. ‘ઓખી’ હવે દરિયામાં સમાઈ જશે ને ગુજરાતમાં બહુ નુકશાન થશે નહી.’ પેલા ગુણભાવી મિત્રને તો આ વાત સહેજે મનાઈ નહી. વકીલ બાપુ કહે, ‘કાલે જોઈએ.’ બીજે દિવસે સવારે પેલા મિત્ર તો આશ્ચર્યમાં ગરકાવ થઇ ગયા. હવામાન ખાતાની પૂરી આગાહી હતી કે ‘આ ભયંકર ચક્રવાત છે ને ત્રાટકવાનું જ છે.’ પણ તેણે માર્ગ બદલી લીધો હતો ને ખરેખર દરિયામાં સમાઈ ગયું હતું. તેમને વકીલ બાપુ આગળ કાનની બુટ પકડી, મનોમન સ્વામીશ્રીના ચરણોમાં નમન કર્યા. સ્વામીશ્રીએ અત્યારે હસતાં હસતાં હાથની એકશન કરીને બતાવ્યું, ‘ *એક માઈલ ચાલીને આમ (કાટખુણે) વળી ગયું.*’ પંક્તિ યાદ આવી ગઈ – ‘સમરથ શું ન કરે ! પ્રભુ પલમાં ચાહે સો કરે !’ નીલકંઠજીવનદાસ સ્વામી કહે, ‘બધું આપના હાથમાં છે.’ સ્વામીશ્રીની દાસત્વભક્તિ તરત બોલી ઉઠી, ‘ભગવાનના હાથમાં છે.’
-
પ્રમુખ પ્રસંગમ ૨૧ જૂન ના પ્રસંગો
21-06-2012 અમદાવાદ સાંજે સ્વામીશ્રી પલંગ ઉપર બિરાજમાન હતા. ધર્મચરણ સ્વામીને યાદ કર્યા. આવી પરિસ્થિતિમાં પણ સ્વામીશ્રીએ હરિભકતોનાં દુઃખ દૂર કરવાની ચિંતા કરી. પત્રશ્રવણ કરીને સ્વામીશ્રીએ માર્ગદર્શન આપ્યું. આઠ વાગે ડો.તેજસભાઈ પટેલ તથા ડો.યશ લોંખંડવાલા ફરીથી સ્વામીશ્રીને તપાસવા માટે આવ્યા. તેજસભાઈ કહે બરાબર છે ને સ્વામી ? હા. સ્વામીશ્રીએ કહ્યું. ડો.લોંખંડવાલા કહે દુઃખે છે ? સ્વામીશ્રી કહે ના. ફરીથી ડો.લોખંડવાલાએ કહ્યું ઉૈંમરને લીધે તમારી નસ એવી હતી કે આઠ-દસ વાર નસ પકડવા માટે સોય મારવી પડી. એટલે. દુખતું તો હશે જ, પણ તમે એવા કો-ઓપરેટિવ હતા એટલે વાંધો ન આવ્યો, નહીં તો અમને પણ પરસેવો છૂટી જાય.(પેસમેકર ઓપરેશન આજે જ થયું) 21-06-2008 સારંગપુર આજે સ્મૃતિ મંદિરનો એક પણ ખંડ એવો ન હતો કે જ્યાં કાંઈક ને કાંઈક ખેલ ન ભજવાયો હોય. સ્વામીશ્રી પગથિયાં ચડ્યા ત્યારથી જ બાવાઓની જમાત હોકારા-પડકારા કરતી પસાર થઈ. નૃત્યમંડપ આગળ પણ બાવાઓની જમાત એક નાના છોકરાને ઉપાડતી ગઈ. ઘુમ્મટમાં પણ એવું જ કાંઈક થયું અને દર્શન કરીને સ્વામીશ્રી પ્રદક્ષિણામાં પધાર્યા ત્યારે સ્વામિનારાયણ સંતોની રીત પ્રમાણે લુહારની કોઢમાં શાંતિથી સંતો ઉપદેશ આપતા હતા. બળદિયા સાથે ખેતી કરી રહેલા ખેડૂતને પણ ઉપદેશ આપી રહ્યા હતા અને રોજના સંવાદના સ્થળે જમાતી બાવાઓના કાળા કેરની રાડારાડી ચાલી રહી હતી. એક ગરીબ સંતને પકડીને જમાતના બાવાઓ માર મારતા હતા. આ જોઈને હસતાં હસતાં સ્વામીશ્રી કહે, 'યહાઁ ક્યું કરતે હો ? દેખો વો જાતા હૈ ઉસકો કરો.' સ્વામીશ્રીએ વિશુદ્ધદર્શન સ્વામી તરફ ઇશારો કરી દીધો અને બાવાઓ વિશુદ્ધદર્શન સ્વામીને મારવામાં જામી પડ્યા. સ્વામીશ્રીએ ખેલ કરનારનો ખેલ કરી નાખ્યો અને પોતે સ્વયં હસતા રહ્યા. સ્વામિનારાયણના સંતો વિચરણ કરવા જતાં गालीदानं ताडनं च ....। એ શ્લોક બોલતા હતા. સ્વામીશ્રી પણ ભાવાર્દ્ર હતા અને છેલ્લે જ્યારે સ્વામીશ્રી ખીજડા આગળ પધાર્યા ત્યારે રોજની જેમ ભક્તિપ્રકાશ સ્વામીએ આજના પ્રસંગને અનુરૂપ 'ભૂંડા ભૂંડાઈ નવ તજે તો ભલા ભલાઈ તજે કેમ ?' એ ગાયું. સ્વામીશ્રી કહે, 'બરાબર છે. આપણે સાધુતા રાખવાની અને ભક્તિ કરવાની.' 21-06-2007 શિકાગો એક મુમુક્ષુનો પત્ર હતો. તેઓ સત્સંગ કરતા હતા, પરંતુ તેર વરસ થયા છતાં સંતાનપ્રાપ્તિ થઈ ન હતી. ડૉક્ટરોની સારવાર કરાવી પછી આણંદ એક ડૉક્ટર પાસે જવાનું નક્કી કર્યું, એ દરમ્યાન એમનાં પત્ની તેઓનાં બહેનપણીને ત્યાં ગયા હશે. ત્યાંથી માતાજીનું મંત્રેલું સોપારી, ઘઉં અને કંકુ સાડીના એક છેડે બાંધીને લઈ આવ્યાં. આ મુમુક્ષુને એની જાણ થઈ. એટલે મહારાજની મૂર્તિ સમક્ષ બેસીને પ્રાર્થના કરતાં કહ્યું કે 'આ રિઝલ્ટ પોઝીટીવ આવ્યા છે. એ મંત્રેલી વસ્તુથી છે કે આપના આશીર્વાદથી ?' મનમાં દૃઢતા હતી એટલે મંત્રેલી બધી જ વસ્તુ બહાર ફેંકી દીધી. ત્યારપછી તેઓ દેશમાં ગયા ને ડૉક્ટરની સારવાર લીધી. તો બધા ટેસ્ટ નેગેટીવ આવ્યા. આને કારણે એમના મનમાં એમ થયું કે અમેરિકામાં રિઝલ્ટ પોઝીટીવ આવ્યા હતા. એનું કારણ બાપા નહીં, પણ મંત્રેલી વસ્તુ હતી. પછી તો મનમાં સંશય પેસી ગયો ને સત્સંગ છોડી દીધો. ડુંગળી, લસણ ને નાનપણમાં ઈંડાં ખાતા તે ફરીથી ખાવાનું ચાલુ કરી દીધું. જીવન ડહોળાઈ ગયું. બે વરસથી મંદિરે આવવાનું પણ બંધ કરી દીધું, પરંતુ સ્વામીશ્રી આવ્યા ત્યારથી રોજ સાંજે દર્શન માટે આવે છે. સ્વામીશ્રીએ આ પત્ર વાંચ્યો અને તેઓને ફોન જોડાવીને આશીર્વાદ આપતાં કહ્યું, ''ભગવાન જે કરતા હશે તે આપણા સારા માટે હશે. આપણા હિતનું હોય એ પ્રમાણે જ ભગવાન કરે છે. ભગવાન કર્તા છે. સંકલ્પ પૂરો ન કરે તો તેમાં 'આપણા હિતની વાત હશે કે બાળકના હિતની વાત હશે' એમ સમજવું. ભગવાનમાંથી મન પાછું ન પાડવું. ભગવાન બધું સારું જ કરે છે. માટે સત્સંગમાં આવતા રહેવું ને ભજન કરતા રહેવું.'' 21-06-2007 શિકાગો ૮-૩૦ વાગે ઠાકોરજી જમાડવા વિરાજ્યા. એ દરમ્યાન સલામતી વિભાગનો અહેવાલ સ્વામીશ્રીને આપવામાં આવ્યો. ઘનશ્યામ નકુમે અને વિવેકમૂર્તિ સ્વામીએ સ્વામીશ્રીને સલામતીના યુવકોનો પરિચય આપ્યો. વિજયભાઈ ફાર્મસીસ્ટ છે. બધા સાથે હાથ જોડીને જ વાત કરે છે. ક્યારેય ગુસ્સે થતા નથી. આ સાંભળતાં સ્વામીશ્રી કહે, 'બહુ સારું કહેવાય. હાથ જોડીને જ વાત કરવી. નારના છે એમને તો તરત કહી દેવાનું મન થાય, પણ સત્સંગ છે એટલે આવી શાંતિ રહે છે.' છેલ્લે ઘનશ્યામ નકુમે પ્રાર્થના કરતાં કહ્યું કે 'અમે તો સિક્યોરીટી કરીએ છીએ, પણ આપ જ ખબર રાખો છો. કાયમ માટે આપ ખબર રાખતા રહેજો.' સ્વામીશ્રી કહે, 'તમે બધા ભગવાનની સેવા કરો છો એટલે ભગવાન ખબર રાખશે જ. ભગવાને જ બુદ્ધિ આપી છે, અને ભગવાન જ આ બધું કરાવે છે તો સારું કાર્ય થતું રહે એ આશીર્વાદ છે.' 21-06-2006 અમદાવાદ યોગીવલ્લભ સ્વામીએ ગામડાંઓમાં ફરતાં સંતમંડળોને સત્સંગનું સાહિત્ય નિઃશુલ્ક આપવાની જે યોજના કરી હતી એની વિગતે વાત કરી. સ્વામીશ્રીએ રાજી થઈને કહ્યું, 'સારું થયું, આ રીતે તમારું સદાવ્રત ચાલુ રહે તો એનાથી ગરીબ લોકો પણ સત્સંગમાં જોડાશે અને તેઓમાં પણ સત્સંગના સંસ્કારો પડશે.' વિવેકજીવન સ્વામી કહે : 'આપના નામે આ સદાવ્રત ચાલે છે.' સ્વામીશ્રી તરત જ કહે : ''આપણા નામે તો શું ચાલવાનું છે ? શાસ્ત્રીજી મહારાજ અને યોગીજી મહારાજે સદાવ્રત ચલાવ્યું છે, એના નામે બધું ચાલે છે. આપણે તો ખાલી આંટા મારીએ છીએ. મહારાજે મોક્ષનું દ્વાર ખુલ્લું કર્યું છે 'જેને જોઈએ તે આવો મોક્ષ માગવા રે લોલ....' ફ્રી ઑફ કરી દીધું. એમનું સદાવ્રત મોટું.'' 21-06-2005 રાજકોટ એક મુમુક્ષુ સ્વામીશ્રી પાસે આવ્યા. છેલ્લાં દશેક વર્ષથી ધંધામાં બરકત આવતી ન હતી. એને કારણે સ્વભાવ થોડો ચીડિયો બનતો જતો હતો. એક વખત તો આ સ્વભાવની માયા એવી વંઠી ચૂકી કે ઘરે પત્નીએ જીવન જરૂરિયાતની કોઈ વસ્તુ લાવી આપવા કહ્યું અને આ ભાઈનો પિત્તો ફાટ્યો. નહીં જેવી મામૂલી બાબતમાં એણે પત્નીનું ગળું દાબી દીધું. અત્યારે સ્વામીશ્રી સમક્ષ એ પ્રસંગને યાદ કરતાં રડતાં રડતાં એમણે કહ્યું કે 'એ વખતે થોડુંક ભાગ્ય કે મારી પત્ની બચી ગઈ, બાકી ગળું તો એ રીતે દાબ્યું હતું કે મરી જ જાત. પાછળથી મને પણ પારાવાર પસ્તાવો થયો, પરંતુ મારી વિષમ પરિસ્થિતિને લીધે જ આ બધું થાય છે.' આ સાંભળતાં સ્વામીશ્રી કહે : 'ગમે એટલું થાય પણ ગુસ્સો તો ન જ કરવો. પ્રશ્ન ધંધામાં હોય તો એ પ્રશ્ન ત્યાં જ રાખવો, ઘરે ન લાવવો. પ્રશ્ન થાય એમાં પત્નીનું ગળું દાબવાની શી જરૂર ? એ બીચારીનો શો વાંક ? જીવન જરૂરિયાતની વસ્તુ લાવવાની હોય તો એ બીજા કોને કહે ? તમને જ કહે ને ? માટે એવું તો ક્યારેય ન કરવું.' પેલા ભાવિક કહે : 'પણ ભૂતકાળમાં જે કાંઈ નિષ્ફળતાઓ મળી છે, એ નિષ્ફળતાઓ મારો કેડો મૂકતી નથી. હું એકાગ્રતાથી એક કલાક પણ કામ કરી શકતો નથી. કલાકમાં તો એ જૂના પ્રસંગો મારા ઉપર સવાર થઈ જાય છે.' સ્વામીશ્રી કહે : 'એ બધું જ ભૂલવા પ્રયત્ન કરવો. ભગવાન ઉપર શ્રદ્ધા રાખીને ભજન કરજે. સ્વામિનારાયણ... સ્વામિનારાયણ... ભજન કરજે. વાંધો નહીં આવે. 21-06-2005 રાજકોટ હીરેનભાઈ કોટક સ્વામીશ્રી પાસે આવ્યા. તેઓને બેલ્જિયમની બેલ્ઝીક ચૉકલેટની એજન્સી મળી છે. તેઓ ઘરે બનાવીને ચૉકલેટના વિવિધ નમૂના લાવ્યા હતા. આ ચૉકલેટ સ્વામીશ્રીને દેખાડવામાં આવી, ને પોતાનો ધંધો સારો ચાલે એ માટે આશીર્વાદ માગ્યા. સ્વામીશ્રીને તેઓ ચૉકલેટ ધરી રહ્યા હતા. સ્વામીશ્રી કહે : 'ધંધો સારો ચાલશે, પણ આ બધી ચૉકલેટ અહીં મંદિરમાં લાવવાની જરૂર નહીં. ઠાકોરજીને પણ ધરાવવી નહીં.' આટલું કહ્યા પછી સંતોને સંબોધીને કહે : 'આપણે સાધુએ તો ખાવાનો સંકલ્પ જ ન કરવો. ઠાકોરજીને પણ ન ધરાવવી.' 'આ તો અહીં મંદિરમાં જ બનાવેલી છે.' અધ્યાત્મ સ્વામીએ કહ્યું. 'મંદિરમાં બનાવી હોય તો વાંધો નથી, પણ આવા આકારની ચૉકલેટ બહાર પણ મળે છે, એટલે આવી ચૉકલેટ બને તો આપણે ન ખાવી, નહીં તો બહારની ખાવાનું મન થાય.' 21-06-2005 રાજકોટ કાર્યકરોએ હાથ જોડીને કહ્યું : 'અનંત જન્મથી અમે રખડતા આવ્યા છીએ, અંતર્દૃષ્ટિ કરી જ નથી, બાહ્યદૃષ્ટિથી વર્ત્યા છીએ એને કારણે થાકી ગયા છીએ, તો આપ કૃપા કરો જેથી ઇન્દ્રિયો-અંતઃકરણ આપરૂપ થઈ જાય.' આટલું કહીને સૌએ સાથે 'મહાબળવંત માયા...' એ પ્રાર્થના કરી. સ્વામીશ્રી પણ કહે : 'આપણે અંતર્દૃષ્ટિની વાત જ ચાલે છે. આ સમજણ થઈ છે કે અંતર્દૃષ્ટિ થવી જોઈએ તો અંતર્દૃષ્ટિ થશે તો મહારાજના ધામમાં જવાશે જ.' કાર્યકરોએ વિનંતી કરતાં કહ્યું : 'સારધાર પાર પડી જવાય એવા આશીર્વાદ આપજો.' સ્વામીશ્રી કહે : 'બેયને સામસામે જોઈએ. આપણે પણ મનમાં દૃઢાવ કરવો કે કસર રાખવી નથી, ને મહારાજે તો કહ્યું છે કે તલમાત્ર કસર રાખવી નથી.' 21-06-2005 રાજકોટ સૌને મળીને સ્વામીશ્રી રૂમ તરફ જઈ રહ્યા હતા. મંદિરનાં કાર્ય કરનાર એક યુવકને બતાવીને સંતોએ કહ્યું : 'આપ એને બહુ બોલાવો છો એટલે રવિસભામાં પણ એ આવતો નથી.' સ્થાનિક સંતોએ આ બાબતમાં ટાપસી પૂરી. સ્વામીશ્રી કહે : 'કોઠારી સ્વામીની શાખ લઈએ.' કોઠારી સ્વામીએ કહ્યું કે 'રવિસભામાં આવે છે, પણ મોડો આવે છે.' આ સાંભળતાં પેલા યુવકને ઉદ્દેશીને સ્વામીશ્રી કહે : 'મારે તને પાંચ કરોડ રૂપિયા આપવાના હોય અને એ વખતે તું એ રૂપિયા લેવા ક્યારે આવી જાય ? અડધો કલાક મોડો આવે કે વહેલો ? ત્યાં તો તરત ને તરત જ આવી જાય, કીધું હોય એ કરતાં પણ પહેલા. તો રવિસભા તો એનાથી પણ વધારે મોંઘી છે. આપણે પ્રસાદ ખાવા નહીં, પણ જોગી બાપાની આજ્ઞા પાળવા માટે આવવાનું છે. માટે ગમે એટલું કામ હોય પણ બધું છોડીને રવિસભામાં આવવાનું રાખજે, અને ચાંદલો પણ ભપકાબંધ કરવો.' સ્વામીશ્રીએ રવિસભાનું મહત્ત્વ સમજાવ્યું અને પોતા માટે કાંઈક કરી છૂટવાની ભાવનાવાળા યુવકને પણ જ્ઞાનની આવશ્યકતાનો પાઠ આપ્યો. 21-06-2005 રાજકોટ ભોજન દરમ્યાન રાજકોટ-૧ ક્ષેત્રના કાર્યકરોએ 'પ્રવૃત્તિ' સંબંધી ગોષ્ઠિ વચનામૃત પ્રથમ ૩૧ના આધારે કરી. આજનો દિવસ સત્સંગદિન હતો. એ નિમિત્તે સ્વામીશ્રીની આજ્ઞાથી પ્રવૃત્તિમાર્ગ કઈ રીતે શ્રેષ્ઠ છે ? એ વાત વિવિધ સંદર્ભો અને દાખલાઓ સાથે કાર્યકરોએ રજૂ કરી. સ્વામીશ્રી પણ આવી જ્ઞાનસભર ગોષ્ઠિથી રાજી થયા. જમ્યા પછી જ્યારે હાઈડ્રોલિક આસન ઊંચું જઈ રહ્યું હતું અને રોસ્ટ્રમ આવી રહ્યું હતું એ દરમ્યાન આ કાર્યકરોને વાત કરતાં સ્વામીશ્રીએ કહ્યું : 'મહારાજ અને સ્વામીએ બધાને કોલ આપ્યો જ છે કે આજ્ઞાથી પ્રવૃત્તિ કરે એનું કલ્યાણ અમારે કરવું જ છે. આજ્ઞાથી પ્રવૃત્તિ કરવાની વાત છે. આજ્ઞાથી પ્રવૃત્તિ અને આજ્ઞાથી નિવૃત્તિ. સાફસૂફી કરો છો, કથાવાર્તા કરો છો એ બધું જ આજ્ઞાથી કરો છો એટલે નિર્ગુણ. માટે ભગવાનના ધામમાં બેસી જવાશે. કાર્યકરોએ વિનંતી કરતાં કહ્યું : 'બાપા ! બંધન ન થાય એવા આશીર્વાદ આપો.' 'તમારી રુચિ બહુ જ સારી છે, એટલે મહારાજ બંધન નહીં થવા દે.' 21-06-2005 રાજકોટ સરાણ લઈને છરીની ધાર કાઢી રહેલો સરાણીયો નજીક આવ્યો. સ્વામીશ્રી એને જોઈને કહે : 'આપણે સંચો ચલાવે જ રાખવાનો. કોઈને ગમે કે ન ગમે. આપણે ચાલુ જ રાખવાનો. આપણો સંચો એટલે સ્વામિનારાયણ... સ્વામિનારાયણ...' 21-06-2005 રાજકોટ રૂમમાં પધાર્યા પછી આસિસ્ટન્ટ કલેક્ટર શ્રી મીના સાહેબને મળ્યા. આઈ.એ.એસ. થયા પછી હજી આઠ જ મહિનામાં તેઓને સૌથી પહેલું પોસ્ટીંગ આસિસ્ટન્ટ કલેક્ટર તરીકે અહીં થયું હતું. મૂળ રાજસ્થાનના તેઓ પોતાના ઘરડા અને ગરીબ ખેડૂત પિતાને લઈને સ્વામીશ્રીનાં દર્શને આવ્યા હતા. પિતાનો હાથ પકડી રાખીને તેઓ સ્વામીશ્રી પાસે આવ્યા. ગરીબ ખેડૂતનો ભણેલો દીકરો અને એના સંસ્કૃતિ મુજબના સંસ્કાર જોઈને સ્વામીશ્રી ખૂબ જ રાજી થયા. શ્રી મીના સ્વામીશ્રીને પગે લાગ્યા. એના પિતાશ્રી પણ પગે લાગીને ખેતરમાં બેઠા હોય એમ ઉભડક પગે સ્વામીશ્રીની સામે બેસી ગયા અને તેમાં અડધું ધોતિયું તો ઊંચું ચડી ગયું હતું. આસિસ્ટન્ટ કલેક્ટરે પોતાના પિતાશ્રીની ઓળખાણ આપી. સ્વામીશ્રીને કહ્યું કે 'એમની કૃપાથી જ હું આ રીતે ભણી શક્યો છું ને હું જ્યાં હોઉં ત્યાં સાથે રાખીને મારે એમની સેવા કરવી છે.' આ સાંભળીને સ્વામીશ્રી રાજી થયા અને કહ્યું, 'માતૃદેવો ભવ, પિતૃદેવો ભવ' એ તો આપણી સંસ્કૃતિ છે. માબાપને આપણે ઘરડાઘરમાં મૂકવાના નથી. ઘરમાં રહીને સેવા જ કરવાની છે. તમારી આ ભાવના બહુ જ સારી છે.' આસિસ્ટન્ટ કલેક્ટર મીના સાહેબે કહ્યું, 'ગાંધીનગર અક્ષરધામમાં ગયો ત્યારે મલ્ટીમિડિયા શૉમાં પહેલી વખત આપનાં દર્શન કર્યાં. એ વખતથી જ આપનાં પ્રત્યક્ષ દર્શન કરવાની તીવ્ર ઝંખના હતી. આજે મને ખૂબ જ આનંદ થાય છે કે આપનાં હું દર્શન કરી રહ્યો છું.' યોગીસ્વરૂપ સ્વામીએ કહ્યું : 'સાહેબ સંસ્થાને ખૂબ જ મદદરૂપ છે.' આ સાંભળીને તેઓ કહે : 'સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાય ઉપર મને ખૂબ જ માન છે. આપની જે સંસ્થા છે એ સમગ્ર ગુજરાત માટે ગૌરવ છે. હું સમજું છું કે આપની સંસ્થા સારામાં સારી સંસ્થા છે. ભૂકંપ અને એવા ઘણાં બધાં કાર્યોમાં એ હંમેશાં મદદરૂપ થાય છે. તમે આવું સુંદર કામ કરતા હો તો તમારું કામ તો અમારે કરવું જ પડે ને ?' 21-06-2005 રાજકોટ સ્વામીશ્રી સભામાં જઈ રહ્યા હતા. મંદિરની ઊંચી વંડી તરફ સ્વામીશ્રીએ દૃષ્ટિ કરી. એ વંડીને બરાબર અડીને પાછળની સોસાયટીના ગૃહસ્થનાં મકાનો આવ્યાં હતાં. એ જોતાં સ્વામીશ્રી કહે : 'આનું કાંઈક કરવું જોઈએ.' સંતનિવાસની બરાબર સામે આ મકાનો આવ્યાં છે એટલે ભલે વંડી ઊંચી હોય પણ સીધી જ બારી પડે છે એટલે કાં તો આસોપાલવ અથવા તો વેલ કે એવું કાંઈક કરી નાખજો.' સ્વામીશ્રીએ મર્યાદાનું વિશેષ જાણપણું આપ્યું ને કાર્યવાહી કરવા વ્યવસ્થાપકોને સૂચના આપી. 21-06-2003 વિરોજા કથાવાર્તા દરરોજ સવાર-સાંજ થવી જ જોઇએ. મંદિરમાં જેટલા હોઇએ એટલા. પણ એ નથી થતું. સાંભળીએ છીએ કે બહુ સારી વાત થઈ. થાય છે દરરોજ ? આરતીમાં કેટલો ટાઇમ ઊભો રહે છે. ચેષ્ટામાં કેટલો જાય છે...... એ બધું આપણે સમજવાની વાત છે. વાતો કરીને બેસી રહેવાનું નથી. જીવમાં આરપાર ઉતરી જવી જોઇએ. એ કર્યા વગર રહેવાય નહીં. એકલા તો એકલા. બીજા ન આવે તો એના આપણે અવગુણ લેવાનો નથી. બધાએ આવવું જોઇએ. કારણ, ભગવાનની આજ્ઞા છે, જોગી મહારાજની આજ્ઞા છે. માટે બધાએ સમય કાઢવો જ જોઇએ. આપણે નવરા જેવા જ છીએ. કામ હોય તો આઘું પાછું મૂકી દેવું. કોઈને ભંડાર હોય, સેવા હોય પણ તે વખતે મૂકી દેવું. આરતીના ટાઇમે પહોંચી જવું. સવાર સાંજ બે ટાઇમ કથા થાય ત્યારે આવી જવું. ઘણા વખત કહેવાય છે પણ....... ભૈ બહુ સારી વાત થઈ. બહુ સારું થયું. એટલું સમજ્યા તે સારું થયું. ઉપકાર (પણ) અમલ જ્યારે થશે ત્યારે અંતરમાં શાંતિ થશે. અહીં જ્યાં સુધી સ્પષ્ટ નહીં થાય ત્યાં સુધી સાંભળેલું બધું ઊડી જશે. શબ્દ જતાં રહેશે. કથાવાર્તામાં બેસવાનું કારણ એ છે કે કોઈ શબ્દ એવો આવી જાય ને જીવમાં ચોંટી જાય, તો આપણું કામ થઈ જાય શબ્દ લાગી જાય. એટલે આપણે આપણી રીતભાત- એની રીતે રીત બીજી રીતે બાધ. આપણી સાધુતાની રીત છે. જો.મ. કહે 'અમારી જૂનાગઢી રીત' એ એમણે આપી છે. શિખવાડી છે. મહારાજ તો બધું લખી ગયા છે. ગુ.સ્વા. બોલ્યા છે. શાસ્ત્રીજી મહારાજે કર્યું છે. મૂર્તિઓ સ્થાપી છે એટલે શું એમ ને એમ સ્થાપી છે ? પૂજારી હોય એણે જ ત્યાં ટાઇમે ઊભું રહેવાનું ? આપણે નહીં ? બધાએ ઊભા રહેવાનું. બધાએ આરતી થાય એટલે પહોંચી જ જવાનું. અને આરતી પછી અષ્ટક બોલાઈ રહે ત્યાં સુધી ઊભા રહેવાનું. બીજું કંઈ પણ કામ હોય તો તે ઘડીએ મૂકી દેવાનું. બીજું કથાવાર્તામાં ટાઇમે પહોંચી જવું કથાવાર્તામાં જેને આળસ છે તેમાં કોઈ દા'ડો મોટા ગુણ નહીં આવે. ચોખ્ખી વાત લખી છે. એટલે તો પંચાત થાય છે આપણને ગુણ નથી આવતા. આણે આમ કહ્યું ને આણે આમ કર્યું...... એ ચાલ્યા કરે. નવરા બેઠા નખ્ખોદ કાઢે. આપણે પાછી વૃતિવાળવાની. બીજાનું શું કરવા જોવું ! આપણે બીજાનું ક્યાં જોવા આવ્યા છીએ ? આપણે આપણું કરવા આવ્યા છીએ. કે બીજાનું કરવા આવ્યા છીએ ? એનું ભગવાન જોશે. એની ભૂલ હશે, કંઈ કરતો હશે, નહીં કરતો હોય..... ગમે તે હશે એ ભગવાન જોશે. બધા ધારે કે 'મારે કરવું છે.' તો કામ થાય કે ન થાય ? કથામાં, વાર્તામાં, ક
-
પ્રમુખ પ્રસંગમ તા : - ૦૧ માર્ચ ના પ્રસંગ
01-03-2013 અમદાવાદ 1.30 વાગે ભોજન કરવા બિરાજયા. થોડું જમ્યા અને ઊલટી થઈ, થાળ પાછો ગયો. મીઠાના પાણીના કોગળા કરાવ્યા. 2.30 વાગે આરામમાં પધાર્યા. સાંજે ભૂમિભ્રમણ માટે સજ્જ થયા. બીપી મપાયું. છેલ્લો રાઉન્ડ પૂરો કર્યા પછી સ્વામીશ્રીને ભોજન માટે જવાનું હતું. તેથી ડો.વી.પી.પટેલે સ્વામીશ્રીને પૂછ્યું, ભૂખ લાગી છે? સ્વામીશ્રીએ મસ્તક હલાવી ના કહી. મેં પૂછ્યું, કેમ? ના કેમ પાડો છો? સ્વામીશ્રી કહે, ભગવાનનું ભજન ચાલતું હોય ત્યાં ક્યાં જમવાની વાત થાય?. 01-03-2007 ભાવનગર સ્નાનાદિક વિધિથી પરવારીને એક હરિભક્તની વ્યાવહારિક ગૂંચ ઊકેલવા સ્વામીશ્રીએ લગભગ બે કલાક ફાળવ્યા. આ જ પ્રશ્ન માટે અત્યાર સુધીમાં સ્વામીશ્રી ઓછામાં ઓછું દશ વખત બેઠા હતા 01-03-2005 મહેસાણા છાત્રોની વાત કરતાં વિદ્યારત્ન સ્વામીએ આગળ કહ્યું, ''છાત્રાલય દિન' નિમિત્તે આ બધાએ નાટક સારું ભજવ્યું. મને એમ હતું કે નાટક ફેઈલ જશે, કારણ કે સ્ક્રીપ્ટ મોડી મળી હતી, તેથી જોઈએ એવી તૈયારી થઈ ન હતી.'' 'આને નાટક કહેવાય ?' સ્વામીશ્રીએ પ્રશ્ન કર્યો. 'ના, નાટક નહીં, સંવાદ.' વિદ્યારત્ન સ્વામીએ પોતાની ભૂલ સુધારી. એટલે સ્વામીશ્રી કહે, 'જે બહાર થાય એ નાટક કહેવાય. ભગવાન સાથેનો સંબંધ તો એ સંવાદ.' સ્વામીશ્રીની આ અદ્ભુત વ્યાખ્યા હતી. 'મહારાજે જેમ કહ્યું કે બીજા બધા લોકમાં ભેળા થાય, એને મેળા કહેવાય, પણ હરિભક્તો ભેળા થાય એ સમૈયા કહેવાય. એમ અહીં પણ એવું જ છે. આપણે નાટક નથી કરતા. બહાર જે લોકો કરે છે, હરે ફરે છે એને નાટક કહેવાય.' 01-03-1983 વડોદરા દવાખાને ધર્મજના શ્રી એ.પી.પટેલ દર્શને... સ્વામી ગળગળા થઈને કહે - મારે લઈને તમારે દાદરા ચડવા પડે છે. આંખમાં આંસુ આવી ગયા... રઢુથી તુલસીભાઈ વગેરે આવ્યા.... સ્વામીશ્રી કહે, ‘શાસ્ત્રીજી મહારાજ, યોગીજીમહારાજના હરિભક્તો છે...’ એમ મહિમાથી દર્શન કર્યાં. 01-03-1978 અમદાવાદ મંદિરમાં બહાર સભા. અંબાલાલકાકા કહે ‘આ પુરુષને ભગવાન વશ છે. કેમ બાપા ?‘ સ્વામીશ્રીએ સહજ ડોકું હલાવ્યું ને હા પાડી. 01-03-2005 મહેસાણા છાત્રોની વાત કરતાં વિદ્યારત્ન સ્વામીએ આગળ કહ્યું, ''છાત્રાલય દિન' નિમિત્તે આ બધાએ નાટક સારું ભજવ્યું. મને એમ હતું કે નાટક ફેઈલ જશે, કારણ કે સ્ક્રીપ્ટ મોડી મળી હતી, તેથી જોઈએ એવી તૈયારી થઈ ન હતી.'' 'આને નાટક કહેવાય ?' સ્વામીશ્રીએ પ્રશ્ન કર્યો. 'ના, નાટક નહીં, સંવાદ.' વિદ્યારત્ન સ્વામીએ પોતાની ભૂલ સુધારી. એટલે સ્વામીશ્રી કહે, 'જે બહાર થાય એ નાટક કહેવાય. ભગવાન સાથેનો સંબંધ તો એ સંવાદ.' સ્વામીશ્રીની આ અદ્ભુત વ્યાખ્યા હતી. 'મહારાજે જેમ કહ્યું કે બીજા બધા લોકમાં ભેળા થાય, એને મેળા કહેવાય, પણ હરિભક્તો ભેળા થાય એ સમૈયા કહેવાય. એમ અહીં પણ એવું જ છે. આપણે નાટક નથી કરતા. બહાર જે લોકો કરે છે, હરે ફરે છે એને નાટક કહેવાય.'
-
પ્રમુખ પ્રસંગમ તા: 20 ડિસેમ્બર નાપ્રસંગો
20-12-1989 સાંગલી ભારતનું ગોળ અને હળદરનું મુખ્ય કેન્દ્ર છે. સાત લાખની વસતી છે. સ્વામીશ્રીના આગમનના માનમાં બંધ રહેલી વ્યાપારી સંસ્થાઓમાં મૂળ ઉત્તર ગુજરાતના અને વર્ષોથી રહેતા સુદામા સમા ભક્તરાજ ગોપાળભાઈનું ખૂબ જ માન. તેઓનું ભક્તપણું સ્વામીશ્રીની પ્રતિભાની ઓળખાવવાનું જાણે માધ્યમ હતું. સ્વામીની તેમના ભક્તપણા ઉપર પહેલેથી જ વિશ્વાસ. અહીં શરૂઆતમાં આવ્યા ત્યારે મૂડીના નામે મીડું. તે વખતે પાંચ હજાર રૂપિયાની સ્વામીએ માગણી કરી. ખચકાટ વગર તેઓએ હા પાડી દીધી. અને દસ જ મહિનામાં સ્વામીશ્રીએ તેઓને પચાસ ગણા કમાવી આપ્યા. સ્વામીશ્રીના આશીર્વાદ લઈને પોતાના નાના પુત્ર અક્ષરનું હૃદયનું ઑપરેશન કરાવ્યું પણ તત્કાળ અક્ષરનિવાસી થયો. ગામમાં બધા એની પાછળ રડવા આવે. ત્યારે તેઓ સૌને સામેથી છાના રાખતા અને કહેતા ‘અક્ષરને ચામડા ચૂંથવા મટ્યા. સુખિયો થયો. રડશો નહીં.‘ બધાને સાકર વહેંચી. તેઓની પૂજા દરમ્યાન પાંચ સંકલ્પો કરે છે (૧) સ્વામીશ્રીની તબિયત સારી રહે (ર) આખા જગતમાં સ્વામીનું નામ લેવાય (૩) સાંગલીમાં કરોડ રૂપિયાનું મંદિર થાય (૪) આખું જગત અહીં દર્શને આવે. (પ) ને આખા ગામમાં સત્સંગ થાય. પ્રાર્થના દરમ્યાન પોતાની કોઈ ઐહિક કામના નહીં. બધું જ ધર્મપરાયણ. બે - ત્રણ દિવસ પહેલાં સ્વપ્નમાં લક્ષ્મીજીએ દર્શન આપ્યાં. કહે ‘હું ઘરમાં આવું.‘ તો કહે ‘ના,‘ ‘કેમ ?‘ તો કહે ‘મારે ત્યાં નારાયણ સાક્ષાત્ બેઠા છે.‘ સ્વામીશ્રી સાંગલી પધારવાના છે. તે જાણી આખું મકાન રંગાવી દીધું. પણ ઘર ઉતારા માટે અનુકૂળ ન આવ્યું . સંતોએ ના કહી દીધું.તો તેઓ કહે કે ‘મારે ત્યાં સ્વામીબાપા એક પગલું પણ નહીં મૂકે તો ય મને કોઈ વાંધો નહીં આવે. સ્વામીબાપાની અનુકૂળતા જ્યાં સચવાય ત્યાં ઉતારો રાખજો. સ્વામીશ્રીના રોકાણનો બધો જ ખર્ચો તેમણે તથા ચંપકભાઈ (પાટણાવાળા)એ માથે લીધો હતો. 20-12-1985 અમદાવાદ સ્વામિનારાયણ નગર. યુવકોની છેલ્લી સભા રાધાકૃષ્ણ મંદિરે ઊભા થઈને પ્રવચન - ‘આપ બધાની જય.... આ સમૈયાનો જે કાંઈ યશ છે તે આપ બધાને લઈને છે. એમાં તમે જે પુરુષાર્થ કર્યો છે એનાથી આ કાર્ય શોભ્યું છે. આપની સેવાને વર્ણવવા કોઈ વાણી કે શબ્દો નથી. ભૂખ-તરસ માન અપમાન વેઠીને આપ સૌએ સેવા કરી છે. આ ઉત્સવ નિર્વિઘ્ને ઉજવાયો એમાં આપ બધાની કૃપા, તમારો પ્રેમ, સહકાર અને પુરુષાર્થ છે... આપ સૌની સમર્પણ ભાવનાથી થયું છે’.... ગળગળા થઈ ગયા... વાણી અટકી... 20-12-1984 મુંબઈ બપોરે સ્વામીશ્રી ઠાકોરજી જમાડવા જતા હતા. શ્રી હરિન્દ્ર દવેને સ્વામીશ્રીએ સાથે જમવા બેસાડ્યા. તે મોળું જમતા હોવાથી બધું જ મોળું પિરસાવ્યું. રોટલી ગરમ ગરમ અપાવી. સ્વામી દાળ ભાત જમી રહ્યા બાદ કૃષ્ણવલ્લભસ્વામીએ ચાખ્યા તો દાળમાં મીઠું નાખવાનું ભૂલી ગયા હતા. સ્વામીશ્રી આરામમાં જતા હતા ત્યારે પૂછ્યું કે દાળમાં મીઠું નહોતું તો કેમ કંઈ બોલ્યા નહિ? તરત જ સ્વામીશ્રીએ કહ્યું, ‘એમાં શું કહેવું? મારે તો ઠીક છે પણ પેલા ભાઈને (હરિન્દ્રદવેને) એમને મોળું લાગ્યું હશે.’
-
પ્રમુખ પ્રસંગમ તા: ૦૬ ડિસેમ્બર નાપ્રસંગો
તારીખ~ ૬ ડિસેમ્બર ના પ્રસંગો 06-12-2010 મુંબઈ યજ્ઞેશ્વર સ્વામી કહે, “આપ જે મંદિરના નિર્માણ કરો છો એમાં સૌને એટલી શાંતિનો અનુભવ થાય છે - અમારે ત્યાં એક તમિલ ગુણભાવી રોજ દર્શને આવે છે, રોજ સભામાં બેસે છે. સભામાં નિરૂપણ તો ગુજરાતીમાં જ થતું હોય છે છતાં શાંતિથી માળા કરતાં કરતાં ત્યાં બેસે છે. એટલે એક વખત મેં એમને પૂછ્યું કે ‘તમને આ સમજાતું નથી છતાં કેમ બેસો છો ?’ ત્યારે એણે કહ્યું કે હું અહીં આવું, ધ્યાન કરું ને માળા કરું અને મારા બઘા જ પ્રશ્નોનું સમાધાન થઈ જાય છે. આપનું એ ઐશ્વર્ય છે.” 06-12-2010 મુંબઈ 9:00 વાગે સ્વામીશ્રી ઠાકોરજી જમાડવા વિરાજ્યા. એ દરમ્યાન સામે બેઠેલા યજ્ઞેશ્વર સ્વામીને કહે, ‘કેમ છે ?’ યજ્ઞેશ્વર સ્વામી કહે, ‘મારી તબિયત તો સારી છે, પણ આપની તબિયત સારી રાખજો.’ સ્વામીશ્રી તરત જ કહે, ‘એ તો બધું ભગવાનના હાથમાં છે.’ યજ્ઞેશ્વર સ્વામી કહે, ‘આપ જ સાક્ષાત્ ભગવાનનું સ્વરૂપ છો, બધું આપના જ હાથમાં છે. આપ ધારો એ થઈ શકે છે.’ આટલું કહીને તેઓએ એક પ્રસંગ કહેતાં કહ્યું કે “આપ જ્યારે ભાદરા વિરાજમાન હતા ત્યારે અમારે ત્યાં સખત વાવાઝોડાની આગાહી હતી. આગલે દિવસે જ એટલો બધો પવન હતો કે તારાજી ખૂબ થાય એમ હતું. એ વખતે મેં આપને ફોન કર્યો ત્યારે આપે એક જ વાક્ય કહ્યું, ‘મહારાજને પ્રાર્થના કરીશું, બધું શમી જશે અને દરિયામાં જશે.’ અને હકીકતે આપના આશીર્વાદ પછી હું બપોર પછી બહાર નજર કરવા ગયો તો એક પાંદડુંય હાલતું ન હતું. બીજે દિવસે પેપરમાં પણ આવ્યું કે miraculously વાવાઝોડું અતિ વૃષ્ટિમાં ફેરવાઈ ગયું છે.” 06-12-2008 તીથલ સ્વામીશ્રી પર્યંક ઉપર વિરાજમાન હતા અને નંગ જડેલી સોનાની વીંટી પ્રસાદી કરવા માટે નારાયણચરણ સ્વામીએ સ્વામીશ્રીને બતાવી. સ્વામીશ્રી કહે, 'આ શું છે ?' પ્રદીપ કહે, 'માસીએ લંડનથી મોકલી છે, મને તો કંઈ ખબર હતી નહિ, પરંતુ માસીએ જ્યોતિષને બોલાવીને પૂછ્યું તો એણે કહ્યું કે પ્રદીપને શનિનો ખૂબ પ્રકોપ છે, શનિના નંગ સાથેની વીંટી પહેરે તો વાંધો નહિ આવે. માસી એટલા સત્સંગી નથી એટલે નંગ જડેલી વીંટી કરાવીને મોકલી છે.' સ્વામીશ્રી આ સાંભળીને તરત જ કહે, 'તારે આવા વીંટાબીટીની શી જરૂર છે ?' પ્રદીપ કહે, 'આ તો માસીએ મોકલી છે.' સ્વામીશ્રી તરત જ કહે, 'તને તારા ગુરુ આટલા બળવાન મળ્યા ને આ વીંટાબીટાની શી જરૂર છે ?' સ્વામીશ્રીના વચને એ વીંટી તેઓએ ઠાકોરજીને અર્પણ કરી દીધી. 06-12-2008 તીથલ ભોજન દરમ્યાન કૃષ્ણવલ્લભ સ્વામી કહે, 'દિલ્હીથી આત્મસ્વરૂપ સ્વામી ને સંતોએ ખાસ કહ્યું છે કે એક કટકો પૂરણપોળી વધારે જમાડજો અને અભિષેક કરી આપની શતાબ્દીની પ્રાર્થના કરી છે.' સ્વામીશ્રી કહે, 'કોઈ શતાબ્દી કહે તો કોઈ સવાસો વર્ષ કહે, પણ ભગવાનની ઇચ્છા હોય એવું જ થવાનું.' મેં કહ્યું, 'અડતાળાના વૈદ્યે આપની નાડી તપાસી હતી અને કહ્યું હતું કે ભીષ્મપિતા જેવી આપની નાડી છે, એટલે આપને સ્વેચ્છામૃત્યુ છે, આપ ન ધારો ત્યાં સુધી આપ અમર જ રહી શકો માટે સવાસો વર્ષનું પાકું રાખજો.' સ્વામીશ્રી કહે, 'નાડી ગમે એવી હોય, પણ આપણું ધાર્યું થતું જ નથી, ભગવાનની ઇચ્છાથી જ બધું થાય છે.' 06-12-2004 નડિયાદ મુલાકાત દરમ્યાન એક યુવક સ્વામીશ્રી પાસે આવ્યો. તેઓના વાલીએ લગ્ન માટે એક કન્યા સાથે એ યુવકનું ગોઠવી દીધું હતું, પરંતુ આ યુવકને થોડીક દ્વિધા હતી. એના વડીલોએ સ્વામીશ્રી આગળ વાત કરતાં કહ્યું કે 'આમ તો બધી રીતે એને બરાબર જ છે પણ બીજી રીતે ૫૦% જેવું લાગે છે.' 'તેં કઈ રીતે નક્કી કરી લીધું કે ૫૦% જ છે.' સ્વામીશ્રીની આ દલીલથી પેલો યુવક હસી પડ્યો. સત્સંગના સંસ્કારમાં ઉછરેલો હોવાથી સ્વામીશ્રી આગળ એણે નમી દીધું. સ્વામીશ્રીએ એને ઉપદેશ આપતાં કહ્યું : 'છોકરી સત્સંગી હોય, સંસ્કારી હોય તો રૂપ માટે બાંધછોડ કરવામાં વાંધો નહીં. ઘરમાં કાયમ શાંતિ રહે અને છોકરાઓને પણ સંસ્કાર મળે. માટે એ રીતે કરજે.' એ યુવકે સ્વામીશ્રીની આજ્ઞા શિરોમાન્ય કરી લીધી.
-
પ્રમુખ પ્રસંગમ તા: ૧૫ નવેમ્બર ના પ્રસંગો
15-11-2011 મુંબઈ આજે મંદિરના ઘુમ્મટ નીચે ઘણાં મંદિરોની સ્વામીશ્રીએ પ્રતિષ્ઠા કરી. પ્રતિષ્ઠાનો વિધિ પતાવીને સ્વામીશ્રી લિફ્ટ દ્વારા ઉપર પધાર્યા. એક સંત કહે, ‘મને સત્સંગપ્રવૃત્તિ સોંપ્યા પછી મારા હસ્તકનું આ પહેલું મંદિર થયું.’ સ્વામીશ્રી આશ્ચર્ય સાથે કહે, ‘તમારા હસ્તકનું?’ તેઓ શાનમાં સમજી ગયા, એટલે કહે, ‘આપના આશીર્વાદથી થયું છે.’ સ્વામીશ્રી કહે, ‘એમ બોલો. શાસ્ત્રીજી મહારાજ અને યોગીજી મહારાજના સંકલ્પે બધું થાય છે. એમના સંકલ્પથી જ બધું થયું છે અને થાય છે, આપણાથી કશું થતું નથી.’ 15-11-2007 રાજકોટ જીતુ પટેલે અહીં રોજ રાત્રે નિયમિત રીતે વરસોથી સફાઈ કરવા માટે આવતા યુવકોનો પરિચય સ્વામીશ્રીને કરાવ્યો. આ યુવકો અત્યંત શ્રદ્ધાપૂર્વક ગમે તેવી પરિસ્થિતિમાં રાત્રે મંદિરસફાઈમાં આવી જાય છે. દીપક નામના યુવકે કોમી હુલ્લડ વખતે પણ દૂરથી અહીં આવવાનો નિયમ જાળવ્યો હતો. શહેરમાં સખત કર્ફ્યૂ હતો ત્યારે સાઇકલ ઉપર પોતાના નાના ભત્રીજાને લઈને 'આને દવાખાને લઈ જઉં છું' એમ કહેતાં કહેતાં પોલીસોની ગાળ અને માર ખાતાં ખાતાં પણ અહીં આવીને સેવા કરી હતી. 15-11-2007 રાજકોટ મહેન્દ્રસિંહ જાડેજા પોલીસ વિભાગના ચીફ એકાઉન્ટન્ટ છે. તેઓ ધારે તો લાખો રૂપિયાની કટકી કરી શકે, પણ આજ સુધી એક પણ પૈસો લાંચમાં લીધો નથી. 15-11-2006 લંડન આ વખતે અહીં લગભગ હજારથી વધારે અમેરિકાના હરિભક્તો લાભ લેવા માટે આવ્યા હતા. એમાં નિમિષભાઈ જાની પણ હતા. તેઓ અહીં આવ્યા ને ખિસ્સામાંથી ચોવીસસો ડૉલર પડી ગયા, પરંતુ સલામતીના એક સ્વયંસેવકે એ ડૉલર તેઓને પરત કરી દીધા. આ પ્રામાણિકતાથી તેઓ અત્યંત પ્રભાવિત હતા એટલે અમેરિકા પહોંચ્યા પછી તેઓએ પત્ર લખ્યો હતો અને એમાં લખ્યું હતું કે 'મારા ચોવીસસો ડૉલર પડી ગયા ને સિક્યોરીટીના સ્વયંસેવકે એ આપી દીધા. આપની સંસ્થામાં જ આ સંભવે.' 15-11-2004 ગોંડલ જમ્યા પછી મોટા ચુડાસમાને સ્વામીશ્રી મળ્યા. તેઓ કહે : 'દર દિવાળીએ હું અહીં આવું છું. મને મનમાં એમ હતું કે દિવાળી અને નવા વર્ષ પછી થોડી ગિરદી ઓછી થાય એટલે હું આપને મળું, પરંતુ અત્યારે પણ મેં જોયું કે હરિભક્તોનો ધસારો તો એટલો ને એટલો જ છે. હરિભક્તોને મળતાં જોઈને મને એમ લાગ્યું કે આ બધા મળનારાઓ આપણને થકવી નાખશે.' આ સાંભળીને સ્વામીશ્રી કહે : 'શાસ્ત્રીજી મહારાજ અને યોગીજી મહારાજની કૃપા છે એટલે ક્યારેય થાક લાગતો નથી.' 15-11-1985 અમદાવાદ ૧૫-૧૧-૧૯૮૫ સ્વામિનારાયણ નગર. અમદાવાદ. મુંબઈના અગ્રણી ઉદ્યોગપતિ શ્રી મોહનભાઈ પટેલે કહ્યું, ‘ઘણીવાર અર્થશાસ્ત્રીઓ કહે છે, ‘.......’ અહીંનું આયોજન અને અદ્ભુત વ્યવસ્થા શક્તિ જોઈ ત્યારે થયું દેશભરમાં જે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મૅનેજમૅન્ટની કોલેજો છે તે થોડો વખત માટે પ્રમુખસ્વામી જેવા સંતોને આ કોલેજોના પ્રિન્સિપાલ તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવે તો ઘણા ખરા વ્યવસ્થા શક્તિના પ્રશ્નો ઊકલી જાય. પ્રમુખસ્વામી તો જાણે સાદાઈનું એનીટોમ. સ્પર્શી જાય. સાદાઈ, સાધુતા અને સહજતા. ભાષાનો કોઈ આડંબર નહિ. જેવું હૃદયમાંથી નીકળે તેવું બોલે. ઊંચા સ્થાને બેઠેલો માણસ નીચેનાને વાત કરે છે એવો ભાવ નહિ. આવા પુરુષો સાહજિક રીતે કઈ બોલે તેમાંથી આ શાસ્ત્રો બનેલા છે. ભારતના વિવિધ સંપ્રદાયના ધર્મના ફિરકાઓ ભેગા કરીને રાહબરી બનવાનો ભાર પ્રમુખસ્વામી મહારાજના ખભા ઉપર નાખવા જેવો છે. એમના ખભા કેટલા મજબૂત છે. 15-11-1984 બોચાસણ આજે ક્ષત્રિયનો પોશાક ધારણ કરાવેલો. કોઈ સંત કહે, ‘સ્વામી! આજે ક્ષત્રિયોનું સંમેલન ભરાયું હોય તેવું લાગે છે.’ સ્વામીશ્રી કહે, ‘હા, એક ઘનશ્યામસિંહ અને બીજા મૂળરાજસિંહ. એક પૂર્વને બીજા પશ્ચિમમાંથી આવ્યા. બંને કેવા સંપથી ઊભા છે. આપણને પણ એ જ સમજાવે છે કે સંપ રાખશો તો આગળ વધશો.’ 15-11-1977 વેમ્બલી કૉન્ફરન્સ હોલમાં પ્રેસ કૉન્ફરન્સમાં ખબરપત્રીઓએ સ્વામીશ્રીને પ્રશ્નો પૂછેલા જે નીચે પ્રમાણે છે : મિ.ડેવીડ બેસ્ટરે પૂછયું ‘ભગવાં વસ્ત્રો કેમ ?‘ સ્વામીશ્રી કહે ‘ત્યાગની ભાવના આ રંગમાં છે. ભગવો રંગ ભગવાનની નજીક જવાનું અને ભગવાનનું અનુસંધાન આપે છે.‘ પ્રશ્ન : ‘આપને ભગવાનનો સંબંધ છે ?‘ સ્વામીશ્રી કહે ‘ભગવાનની આજ્ઞા અને ઉપાસના છે એટલે સંબંધ છે જ. ચાલુ જ છે.‘ પ્રશ્ન : ‘બાઇબલ વિષે આપ શું જાણો છો ?‘ સ્વામીશ્રી કહે ‘બાઇબલ વાંચ્યું નથી, પણ એનો સાર જાણીએ છીએ.‘ પ્રશ્ન : ‘દુનિયામાં શું પ્રાપ્ત કરવાનું છે ? આપ શું પ્રાપ્ત કરવા માગો છો ?‘ સ્વામીશ્રી કહે ‘પ્રાપ્ત કરવા જેવા એક ભગવાન જ છે. દરેકનું કલ્યાણ થાય એ ભાવના છે.‘ પ્રશ્ન : ‘ભગવાન શું છે ?‘ સ્વામીશ્રી કહે ‘પરમાત્મા છે. એ જગતનું નિયંત્રણ કરે છે. મનુષ્ય રૂપે થઈને લોકોનું કલ્યાણ કરવા પૃથ્વી ઉપર પણ આવે છે ને દિવ્યધામમાં પણ રહે છે.‘ પ્રશ્ન : ‘ભગવાન છુપાયેલા કેમ રહે છે ? દેખાતા કેમ નથી ?‘ સ્વામીશ્રી કહે, ‘દેખાય છે પણ મનાતા નથી. સ્વચ્છ થઈશું તો ભગવાન તુરત જ દેખાશે. કાચ સ્વચ્છ છે તો પ્રતિબિંબ દેખાય છે.‘ પ્રશ્ન : ‘આપના જીવનમાં ભગવાનનો અનુભવ ક્યારથી થયો ?‘ સ્વામીશ્રી કહે, ‘જ્યારથી શાસ્ત્રીજી મહારાજ અમારા ગુરુ મળ્યા ને આત્મબુધ્ધિ થઈ ત્યારથી.‘
-
પ્રમુખ પ્રસંગમ તા: ૦૮ નવેમ્બર ના પ્રસંગો
📿 *પ્રમુખ પ્રસંગમ* 📿 *🕰તારીખ~ ૮ નવેમ્બર ના પ્રસંગો🕰* 08-11-2008 બોચાસણ એક હરિભક્તનો પ્રશ્ન સ્વામીશ્રીએ વાંચ્યો. આ હરિભક્તે લખ્યું હતું કે 'બાર વર્ષથી સત્સંગમાં જોડાયો છું. દસ વર્ષથી કાપડનો ધંધો છે, પણ કોઈ જ સેટીંગ થતું નથી. નડતર જેવું પણ નથી, પણ પહેલા માતાનો આશરો કરતો હતો. અમારું આખું ગામ એ માતાને માને છે. મને સત્સંગ થયા પછી મહારાજની જ પૂજા કરું છું. ઘરમંદિરમાં પણ એકલી ભગવાન સ્વામિનારાયણની જ મૂર્તિ છે. મને બધા ગામવાળા કહે છે કે માતાજીને ભૂલીને આ રીતે માનો છો એટલે આ તકલીફ છે અને બે પાંદડે થયા નથી. ધંધામાં નુકસાન અને દેવું પણ ઘણું છે. પાંચ વખત ધંધામાં બદલી કરી છે. કંઈ સૂઝતું નથી. હવે માતાજીને અગરબત્તી કરવાનું ચાલુ કર્યું છે. દિવસ જાય એમ મુસીબત વધે છે.' પત્ર વાંચીને સ્વામીશ્રી કહે, 'ધંધો ન ચાલે એટલે મન ડગમગ થઈ જાય. ભગવાનનો આશરો કર્યો એટલે દુઃખી થયા એવું નથી. ભગવાનના ભક્તોને દુઃખ તો આવ્યાં છે. બધાએ ધીરજ રાખી છે એટલે નિષ્ઠા અને સમજણ છે એટલે ભગવાન સારું કરશે.' 08-11-2005 દિલ્હી હરિભક્તો અને દિલ્હીની પ્રજા પણ હજારોની સંખ્યામાં આજના પ્રથમ દિને પ્રથમ દર્શનાર્થી તરીકે સ્થાન પામવા થનગની રહ્યા છે. કાઉન્ટ ડાઉન થઈ રહ્યું છે... ઘડીઓ ગણાઈ રહી છે - અક્ષરધામ દ્વાર ખૂલવાની !!! અક્ષરધામમાં પ્રવેશ માટે પ્રથમ ભાગ્યશાળી વ્યક્તિ 'પ્રજ્ઞાનંદ' નામે એક સંન્યાસી બની રહ્યા છે. બધાના મુખ પર આનંદ વર્તાઈ રહ્યો છે. ટી.વી. ચેનલો પણ આ મહાન ક્ષણને માણવા માટે અસંખ્ય લોકોને ધન્યભાગી બનાવી રહી છે. એક હરિભક્ત ખૂબ જ ઉતાવળા થઈ રહ્યા છે. પ્રદર્શન સુધી પહોંચવા માટે બેબાકળા થઈ રહ્યા છે. એમને કહેવામાં આવ્યું કે આપ પહેલા સ્મારકનાં દર્શન કરીને પછી પ્રદર્શન જોવા જજો, ત્યારે તેઓ કહે, 'સ્મારક પણ નથી જોવું અને પ્રદર્શન પણ નથી જોવું. એ મેં અગાઉ જોઈ લીધું છે. મારે તો પ્રદર્શનની સર્વ પ્રથમ ૧૦ ટિકિટો ખરીદવી છે. એ ટિકિટો હું મારી સાથે શાર્લોટ લઈ જઈશ અને એને ફ્રેમમાં મઢાવીને મારી દીકરીઓને ભેટમાં આપીશ તો તેઓને ખૂબ જ રોમાંચ થશે.' આ રીતે અક્ષરધામની પ્રથમ ટિકિટોને પણ ઐતિહાસિક અને પ્રસાદીની જાણી આ હરિભક્તે ખરીદી હતી. 08-11-2005 દિલ્હી આસન કરીને પ્રસાદ અંગીકાર કર્યો. એ દરમ્યાન આત્મસ્વરૂપ સ્વામીએ જૈનાચાર્ય રાકેશભાઈ ઝવેરીની વાત કરતાં કહ્યું કે 'તેઓ થોડાક દિવસો પહેલા લંડનમાં પણ હતા. ત્યાં તેઓએ વાત કરી હતી કે હું એક સંસ્થામાં ગયો હતો. ત્યાં એક નેતાને એવોર્ડ મળ્યો હતો. ત્યાં મને એમના શિષ્યો કહે કે મહેનત અમે કરીએ અને એવોર્ડ ગુરુને મળે છે. જ્યારે અહીં તો તદ્દન વિપરીત દેખાય છે - જે કોઈને પૂછીએ કે આ કોણે કર્યું ? તો બધા જ કહે છે કે ગુરુએ કર્યું. તેઓ ખૂબ જ પ્રભાવિત થયા હતા.' 08-11-2004 દિલ્હી છેલ્લે પ્રભુચરણ સ્વામી અને પરમપુરુષ સ્વામીના વિદ્યાવારિધિના અસ્થાયી પ્રમાણપત્રો આવી ગયા હતા. એ પત્રો સ્વામીશ્રીએ તેઓને આપ્યા અને આશીર્વાદ પણ આપ્યા. ભક્તિસાગર સ્વામી કહે : 'યોગીજી મહારાજના ચાર સંતો પીએચ.ડી. થયા અને આપના છ.' આ સાંભળતાં જ સ્વામીશ્રી કહે : 'બધા યોગીજી મહારાજના જ છે. યોગીજી મહારાજનો સંકલ્પ હતો કે ૨૧ આચાર્ય થાય, ૨૧ શાસ્ત્રી થાય, ૨૧ પુરાણી થાય એ સંકલ્પ પ્રમાણે આ બધું કાર્ય ચાલે છે.' 08-11-2004 દિલ્હી સ્વામીશ્રી રૂમમાં પધારી, સ્નાન કરી અને ઈશ્વરચરણ સ્વામી, વિવેકસાગર સ્વામી તથા અક્ષરધામ સાથે સંકળાયેલા સર્વ સંતોને બોલાવી મિટિંગમાં વિરાજ્યા. સ્વામીશ્રીએ ધીમે રહી અને વાત મૂકતાં કહ્યું : 'આવતીસાલ અક્ષરધામનો મોટો ઉત્સવ આવે છે, એટલે મારા મનમાં એમ છે કે જન્મજયંતીનો ખોટો ખર્ચો કરવાની જરૂર નહીં. 'પ્રકાશ'માં પણ આ વાત લખી લેવી કે સ્વામી જ્યાં હોય ત્યાં કોઈએ જવું નહીં. સમૈયો બંધ જ રાખવામાં આવ્યો છે. એક વાર નહીં, પણ બે-ત્રણ વાર લખી લેવું. બરાબર છે ને ?' 'આપની જેવી મરજી' સંતોએ એકઅવાજ સાથે કહ્યું. સ્વામીશ્રીએ પોતાના નિર્ણયને દૃઢાવવા માટે કહ્યું : 'મેં કહ્યું એ બધાને ગમ્યું ને ?' 'આપની ઇચ્છા.' 'બસ ! તો અડધા દી માટે ખોટો ખર્ચો કરવાનો કોઈ અર્થ નહીં. આ તો શું ? બધાને કહ્યું હોય તો દરેકના મનમાં એક જ વાત રહે કે સમૈયો બંધ છે. સ્વામી જ્યાં હોય ત્યાં પણ કોઈએ આવવું નહીં, ને આપણે પણ જન્મજયંતી છે એવી વાત કોઈને કરવાની જ નહીં. પરદેશથી પણ કોઈ ન આવે એવું કહી દેજો.' સ્વામીશ્રીએ આ મિટિંગ તાત્કાલિક બોલાવી હતી. એટલે એ સંદર્ભમાં સ્વામીશ્રી કહે : 'મનમાંથી વાત છટકી જાય એ પહેલાં બધાને બોલાવી અને આ વાત કરી દીધી.' ઈશ્વરચરણ સ્વામી કહે : 'આપની સ્મૃતિ તો એકદમ સતેજ છે. જ્યારે જે વાત કરવાની હોય ત્યારે એ વાત ક્યારેય આપ ભૂલ્યા નથી.' સૌ સંતોએ ગમ્મતમાં સ્વામીશ્રીને કહ્યું : 'અહીં મિટિંગમાં જ એક વાર જન્મજયંતીની જય બોલાવી દઈએ એટલે પછી સંતોષ થઈ જાય.' સૌ એક સાથે 'પ્રમુખસ્વામી મહારાજ જન્મજયંતી મહોત્સવની જય' બોલ્યા. આ જયના નાદ શમ્યા એટલે તરત જ સ્વામીશ્રીએ સૂચના આપતાં કહ્યું કે હવે પછી 'જય' પણ બોલવાની નહીં. આ રીતે કડક રીતે જન્મજયંતીને બાંધી અને સ્વામીશ્રીએ સૌને પોતપોતાના કાર્યમાં જવા માટેની અનુમતિ આપી. 08-11-2004 દિલ્હી આમલસારા ઉપર હરિકૃષ્ણ મહારાજને પધરાવ્યા. સ્વામીશ્રીએ સંકલ્પવિધિ કરી અને વિધિવત્ પૂજન કર્યું. પૂજન પત્યા પછી જમણી બાજુએ ગોઠવાયેલી મુખ્ય ચાવી આગળ સ્વામીશ્રી જઈ રહ્યા હતા. સ્વામીશ્રી પસાર થાય એ માટે સંતોએ વચ્ચે માર્ગ કરી દીધો, તેમ છતાં સ્વામીશ્રી સંતોને ચાતરી અને બીજા માર્ગે ચાલવા લાગ્યા. સંતોએ કહ્યું : 'બાપા ! અહીંથી સીધા રસ્તે પધારો.' આ સાંભળીને સ્વામીશ્રી કહે : 'સંતોની વચ્ચે જોડા પહેરીને ન ચલાય.' સ્વામીશ્રીનો મહિમા અને સૂક્ષ્મ વિવેક સૌના માટે સીધો જ ઉપદેશ હતો.
